![](/media/lib/557/n-grubas-0e6b0ead99509e515d3f83c4c7b7607d.jpg)
Teleskop Webba dostarczył niezwykłe zdjęcia Grubasa. Ujawniają to, czego nie zauważył Hubble
4 sierpnia 2023, 08:51Wykonane przez Telekop Webba (JWST) zdjęcia znanej gromady galaktyk El Gordo (Grubas) ujawniły niezwykły obiekt, którego nigdy wcześniej nie widziano. Na wykonanych w podczerwieni fotografiach widać odległe zniekształcone galaktyki znajdujące się w tle. Teleskop Hubble'a, który niejednokrotnie fotografował El Gordo, nie wdział tych galaktyk. Grubas to gromada setek galaktyk, która powstała 6,2 miliarda lat temu. W swoim czasie była to najbardziej masywna struktura tego typu we wszechświecie.
![](/media/lib/557/n-abelladonna1-804407bba83c1f9b7ed28eb010183327.jpg)
Wilcza jagoda, trucizna z naszych lasów. Jak rozpoznać roślinę, objawy zatrucia i co wówczas robić
2 sierpnia 2023, 10:42Gdy w XVIII wieku Linneusz tworzył system klasyfikacji organizmów i upowszechniał zasadę dwuimiennego nazewnictwa, roślinę znaną w Polsce jako pokrzyk wilcza jagoda nazwał Atropa belladonna. Wybrał dla niej nazwy, które oddawały charakter rośliny – związane z nią niebezpieczeństwa oraz korzyści. Atropos to najstarsza z trzech Mojr, greckich bogiń losu. Lachesis rozpoczyna nić żywota, Kloto snuje ją dalej, a Atropos przecina, kończąc ludzkie życie. Belladonna zaś, czyli „piękna pani”, pochodzi od rozpowszechnionego w renesansowej Wenecji zwyczaju zakrapiania sobie oczu roztworem z tej rośliny. Rozszerzało to źrenice, dzięki czemu kobiety wydawały się bardziej zmysłowe i pociągające.
![](/media/lib/557/n-wszykwa_alkoholowa_gdansk-67d179826f119d598564c49acef4f67d.jpg)
Wszywka alkoholowa Gdańsk - jako lek na alkoholizm?
1 sierpnia 2023, 17:35Alkoholizm jest chorobą, która dotyka miliony ludzi na całym świecie, wpływając nie tylko na ich zdrowie fizyczne i psychiczne, ale także na ich rodziny, relacje i życie zawodowe. Leczenie alkoholizmu jest wieloaspektowe i zwykle obejmuje kombinację terapii psychologicznej, wsparcia społecznego i interwencji medycznych. Jednym z najbardziej znanych medycznych podejść do leczenia alkoholizmu jest wszycie esperalu.
![](/media/lib/494/n-alaska-b925a8bed11010a9b8729353a3a44870.jpg)
Badają, czy uwolnione z wiecznej zmarzliny mikroorganizmy mogą stanowić problem dla środowiska
28 lipca 2023, 14:12Roztapianie się wiecznej zmarzliny wiąże się z uwolnieniem z niej nieznanych nauce mikroorganizmów. Wciąż mamy niewiele informacji na ich temat, nie wiemy, czy tacy „podróżnicy w czasie” mogą po uwolnieniu z wiecznej zmarzliny się rozwijać i przystosować do obecnie panujących warunków. Giovanni Strona z Uniwersytetu w Helsinkach i Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej wraz z grupą naukowców z Finlandii, Australii i USA przeprowadzili cyfrowe symulacje zachowania mikroorganizmów uwalnianych z wiecznej zmarzliny.
![](/media/lib/297/n-gbtelescope-6fc3ec137cf976189017471e3ff0196a.jpg)
Szybkie rozbłyski radiowe mogą trwać 1000-krotnie krócej niż sądzono
25 lipca 2023, 09:56Szybkie rozbłyski radiowe (FRB – fast radio burst) to tajemnicze intensywne impulsy fal radiowych pochodzących głównie spoza naszej galaktyki. Znamy je od 2007 roku, a naukowcy wciąż nie wiedzą, co je generuje. Codziennie do Ziemi dociera ponad 10 000 FRB. Trwają od milisekund do 3 sekund, jednak w 2022 roku Kenzie Nimmo z Holenderskiego Instutu Radioastronomii znalazła pierwsze dowody na znacznie krótsze rozbłyski. Zebrała grupę naukowców z Holandii oraz USA i zaczęli szukać bardzo krótkich FRB, istniejących niezależnie od dłuższych rozbłysków. Właśnie opublikowali pracę, w której informują, że FRB mogą trwać nawet 1000-krotnie krócej niż sądzono.
![](/media/lib/556/n-afryka-b9eb306e957d13c2691579d4dd2b0765.jpg)
Powrót drzew. Afrykańscy rolnicy odrzucają porady rządów i agencji pomocowych
24 lipca 2023, 13:59Afryka od dekad traci lasy. Głównie z powodu intensywnego rolnictwa, pozyskiwania drewna oraz produkcji węgla drzewnego. Jednak niedawne analizy zdjęć satelitarnych prowadzonych przy użyciu sztucznej inteligencji wykazały, że coraz więcej drzew pojawia się poza terenami leśnymi. Wiele z nich rośnie na polach indywidualnych rolników, którzy odrzucają porady agencji rządowych i pomocowych zalecające im wycinkę drzew, gdyż utrudniają uprawę ziemi. Rolnicy pozwalają drzewom odrastać. To poprawia jakość gleby, zwiększa plony, dostarcza rolnikom owoców, drewna i żywności dla zwierząt
![](/media/lib/556/n-beethoven1-d43e33cddf23204261b8701f8795c66f.jpg)
Fragmenty czaszki Beethovena wróciły do Wiednia. Eksperci zbadają ich autentyczność
24 lipca 2023, 09:10Do Wiednia wróciły kości, które prawdopodobnie są fragmentami czaszki Ludwiga van Beethovena. Kości, znane jako fragmenty Seligmanna, trafią do kolekcji słynnego Josephinum, czyli dawnej Cesarsko-Królewskiej Akademii Medyczno-Chirurgicznej. Obecnie w jego budynku znajduje się Muzeum Medyczne Wiedeńskiego Uniwersytetu Medycznego z jego niezwykłymi kolekcjami. Teraz wzbogaci się ona o prawdopodobne szczątki wielkiego kompozytora, które zostaną poddane specjalistycznym badaniom.
![](/media/lib/169/n-strumienmagellaniczny-9ad91f764f2eb330415b83b267edcd54.jpg)
Po dziesięcioleciach poszukiwań znaleziono gwiazdy w Strumieniu Magellanicznym
14 lipca 2023, 09:28Po kilkudziesięciu latach poszukiwań astronomowie znaleźli gwiazdy w Strumieniu Magellanicznym. Ten strumień gazowych chmur o dużej prędkości rozciąga się na 600 000 lat świetlnych i znajduje w odległości około 180 000 lat świetlnych od Drogi Mlecznej. Zauważono go po raz pierwszy z 1965 roku, a w 1972 stwierdzono, że łączy on Wielki i Mały Obłok Magellana i jest z nimi powiązany. Pomimo tego, że – wedle obowiązujących teorii naukowych – w strumieniu powinny znajdować się gwiazdy, dotychczas jednoznacznie ich nie odnaleziono. Aż do teraz.
![](/media/lib/555/n-mateusz-taszarek2-55ff169c326b6060c07c30580b38a2d6.jpg)
Dr Mateusz Taszarek pierwszym Polakiem wyróżnionym nagrodą Europejskiego Towarzystwa Meteorologicznego EMS Young Scientist Award
12 lipca 2023, 10:19Dr Mateusz Taszarek z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM) jako pierwszy Polak został uhonorowany nagrodą Europejskiego Towarzystwa Meteorologicznego EMS Young Scientist Award. Nagroda jest przyznawana od 2003 roku.
![](/media/lib/555/n-wszechswiat-b068006902a55487e5f6d44fce61454a.jpg)
Wszechświat jest dwukrotnie starszy, niż sądzimy, twierdzi kanadyjski naukowiec
12 lipca 2023, 09:27Wszechświat może być dwukrotnie starszy, niż się powszechnie przyjmuje. Profesor fizyki Rajendra Gupta z Uniwersytetu w Ottawie opracował nowy model kosmologiczny, który rzuca wyzwanie dominującemu modelowi i może rozwiązywać problem galaktyk, które musiały powstać na wczesnym etapie rozwoju wszechświata. Według naszego nowego modelu galaktyki te liczą sobie miliardy lat, a wszechświat ma 26,7 miliarda lat, a nie 13,7 miliarda, jak się obecnie uważa, mówi uczony.